Söz konusu işletmedeki 22 nolu soğutma ünitesinin bakıma alınacak olması sebebiyle hatta 4,7 bar basınç altında bulunan amonyağın tahliye edilmesi çalışması sırasında kaza meydana gelmiştir. Amonyak, nötralize edilmesi amacıyla içerisi su dolu 80-100 litrelik bir bidonun içerisine bir hortum yardımıyla aktarılmaya çalışılmış, hat basıncı sebebiyle bu bidon devrilince yaklaşık 100 litre civarında amonyak açığa çıkmıştır. Açığa çıkan amonyak rüzgarın da etkisiyle kara yoluna taşınmış ve 170 m uzaklıkla bulunan kara yolundan geçen vatandaşlar gazdan etkilenerek zehirlemişlerdir. Amonyağın su içerisinde nötralize edilerek bertarafı doğru bir yaklaşım olmak ile birlikte bu su dolu tankın çevre koşulları da dikkate alınarak zeminden en az 10 m yüksekte olması ve sızdırmaz hatlar ile amonyağın bu tanka aktarılması gerekmektedir. Yine su dolu nötralizasyon tankında nötralize edilen amonyağın havadan hafif bir gaz olması sebebiyle (yoğunluğu 0,88 gr/cm3) nötralizasyon işleminden sonra bu yükseklikten düşük konsantrasyonlarda havaya bırakılması halinde zararsız bir şekilde bertarafı mümkün olabilmektedir. Ancak söz konusu işletmede amonyak tahliye sistemi bulunmamaktadır. Belirtmeliyiz ki kimyasalların kullanıldığı tüm işletmelerde kimyasal ile ilgili tüm teknik bilgilerin, güvenlik önlemlerinin, taşınması ve depolanması ile ilgili bilgilerin, ilk yardım yöntemlerinin içerisinde bulunduğu Malzeme Güvenlik Bilgi Formlarının (MSDS/MGBF) bulundurulması ve bu bilgilerin çalışanlar tarafından bilinmesi zorunludur. İşletmede MGBF`da bulunamamıştır. Ayrıca söz konusu tesiste uygun koruyucu ekipman da bulunamamıştır. Bu gibi durumları ve riskleri modellemek amacıyla odamız bünyesinde Amerika Çevre Koruma Ajansı(EPA) tarafından önerilen CAMEO / ALOHA bilgisayar yazılımları kullanılmaktadır. Bu yazılım aracılığıyla kaza modellendiğinde karşımıza çıkan sonuçlar çarpıcıdır. Kaza sonrası açığa çıkan Amonyak ilk 50 metrede öldürücü etkiye sahiptir. Ancak rüzgarın çalışanlar yönünde değil de kara yolu yönüne esmesi sebebiyle çalışanlar kazadan her hangi bir olumsuzluk yaşamadan şans eseri kurtulmuşlardır. Yine modelleme programımızda 272 metre çapında bir daire içerisinde ise kimyasalların olumsuz etkilerinin görülmeye başlanacağı öngörülmektedir. Kaza yerinden bu mesafe öngörülerek bir daire hayal edildiğinde yerleşim yerlerinin ve civar mahallelerin de kimyasalın etki alanında kalacağı açıkça görülmektedir. Tüm bu tespitler göz önünde bulundurulduğunda kazanın rüzgarın yönüne bağlı olarak şans eseri çok ucuz atlatılmış olduğu açıkça görülmektedir. Önerilerimiz bu tip tesislerde MGBF`lerin mutlaka bulundurulması ve çalışanların bu konuda eğitilmesi, uygun koruyucu ekipmanların tedarik edilerek çalışanların kullanımına sunulması, kimyasal risk analizleri yapılarak proaktif çözüm yöntemlerinin belirlenmesi ve gerekli aksiyonların alınması şeklinde sıralanabilir. Bizler TMMOB-Kimya Mühendisleri Odası olarak bu konuda üzerimize düşecek her türlü sorumluluğu yerine getirmeye hazırız. İnceleme raporumuzu talep edilmesi halinde savcılık ve diğer yetkili kurumlarla paylaşmaya hazır olduğumuzu bildiririz. Saygılarımızla, TMMOB
KMO BURSA ŞUBESİ
YÖNETİM KURULU A.
ALİ ULUŞAHİN
BAŞKAN |
Tweet
