"Dünya Ekonomik Krizi ve Türkiye Sanayinin Yeniden Yapılanması" ana temasıyla toplanan Kongrede, biri çerçeve sunum, biri forum olmak üzere toplam yedi oturumda dokuz sunum yapıldı. Kongreye MMO tarafından hazırlanan "Türkiye Sanayiinde Öncelikli Sektörler ve Bölgesel Kalkınma Yaklaşımı" ile "Türkiye‘de Kalkınma ve İstihdam Odaklı Sanayileşme İçin Planlama Önerileri" başlıklı iki rapor da sunuldu. Kongrenin açılışında Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz ve TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı birer konuşma yaptı. MMO Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, Kongrenin dünya ve ülkeyi sarsan büyük bir kriz ortamında ve bu krizin pazar ekonomisinin tahtını salladığı bir dönemde düzenlendiğini belirterek, kriz süreci ve sonrasında, başarılabilen ülkelerde, ekonominin tüm sektörlerinin yeniden planlanacağını, yeni paradigmalar ve yaklaşımlar oluşturulacağını söyledi. Koramaz, Kongrenin Türkiye açısından böylesi bir misyonu somutlamak sorumluluğu üstlendiğini kaydetti. Türkiye sanayisinin sorunları ve içinden geçtiği evrelere de değinen Koramaz, 24 Ocak 1980 kararları ve 1980 askeri darbesi ile başlayan süreci değerlendirirken, "Bu politikaya bir "sanayi politikası" demek belki olanaklıdır ama burada asla "sanayileşme stratejisi" unsurları bulunmadığını özellikle belirtmek isterim. Tam tersine ülkemiz sanayi tesisleri özelleştirilmiş, yerli ve yabancı sermayeye peşkeş çekilmiş, temel göstergelerde durma ve gerileme yaşanmıştır. Belirli bir refah seviyesinin tutturulması, sektörel önceliklerin başarıyla gerçekleştirilmesi, bölgesel dengesizliklerin giderilmesi, işsizlik sorununun çözülmesi gibi temel parametreler, bu sanayi politikası ve topluma yutturulmaya çalışılan yaldızlı "strateji" yaklaşımlarının tamamen dışında bırakılmıştır. Nitekim bugün sanayi sektörü, hizmet ve tarımdan sonra gelmekte ve yıllardır sanayi istihdamı % 20‘yi ancak bulmaktadır. Ülke politikalarında sanayinin ikinci plana itilerek hizmet ve finans sektörlerinin desteklenmesi sonucu imalat sanayi yatırımlarının toplam yatırımlar içerisinde payında da ciddi düşüşler söz konusudur. Bu oran 1980 yılında yüzde 28,5 düzeyindeyken günümüzde yüzde 14‘lere kadar gerilemiştir. Aynı dönemde sanayide yatırım yoğunluğunda da yüzde 32 seviyesinden yüzde 10‘lar seviyesine varan bir düşüş söz konusudur. Bir başka ifadeyle artık sanayici bile sanayiden elde ettiği geliri daha fazla rant getiren alanlarda değerlendirmektedir. Diğer yandan acı bir gerçeğimize daha değinmek istiyorum. On yıllardır uygulanan yanlış bölgesel politikalar ile bölgesel eşitsizlik farkları arasındaki açı çok genişlemiştir" şeklinde konuştu. TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı da yaşanan krize değinerek, "İşte tam bu dönemde ekonomik krizin dünya ve Türkiye sanayi üzerindeki etkilerini ele alıp incelemek yaşamsal bir konu olmaktadır. 2007 Sanayi Kongresi‘nde ele alınan konular halen güncelliğini korumaktadır. Kalkınma, refah ve istihdam odaklı bir sanayi yapılanması, her zamankinden daha acil olarak ülkenin gündemindedir. Dünya konjonktürü de buna uygun koşulları içermektedir. Planlama politikası ve bu politika sonucunda sanayi sektörünün öncelikleri ortaya konulmalıdır. Destekler ve teşvikler hem sektörel hem de bölgesel düzeyde ele alınmalı, öncelikli sanayi alt sektörleri tartışmaya açılmalıdır" dedi. Türkiye‘nin krizin etkilerini algılamakta geciktiğini ve krizin boyutunu bankaların ve finansman kurumlarının düzeyine indirgeyerek ele aldığını kaydeden Soğancı, Türkiye‘de sanayinin yeniden istihdam yaratabilir duruma getirilmesi, ara mallar üretimine ivedilikle geçilmesi, KOBİ‘lerin gerçekten Ar-Ge ve inovasyonla özgün ürüne yönelebilmesi, ithal girdilerin minimize edilerek daha yüksek katma değerli bir sektörel yapı değişimine gidilmesi gerektiğini ve bunun da ancak ülke çıkarlarından ve halktan yana bir planlama ile mümkün olduğunu söyledi. Soğancı, gelişmiş kapitalist ülkeler yeniden toparlanıp sömürü ve baskı politikalarını azgelişmişlere dayatmadan, Türkiye‘nin siyasi erkin yenilenme ve dinamizmine dayalı planlı bir yeniden yapılanma politikasına öncelik vermesi gerektiğini ifade etti. Açılış konuşmalarının ardından Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu tarafından çerçeve sunum yapıldı. Açılış oturumunun ardından gerçekleştirilen "Kriz Sürecinde Dünya Ekonomisi ve Yeni Eğilimler" oturumunda küresel krizde yeni güç dengeleri ve emperyalizm ile krizde teknolojinin rolü ve küresel kapitalizmin krizi konuları ele alındı. EMO Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen tarafından yönetilen oturumda Prof. Dr. İzzettin Önder, Prof. Dr. Hacer Ansal ve Prof. Dr. İşaya Üşür sunum yaptılar. Kongrenin ilk günü öğleden sonra gerçekleştirilen iki oturumunda "Krizde Türkiye Sanayinin Durumu ve Geleceği" konusu tartışıldı. Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Torun tarafından yönetilen oturumda Prof. Dr. Aziz Konukman, DPT‘den Rahmi Aşkın Türeli, Prof. Dr. Nesrin Sungur, Dr. Ercan Sarıdoğan; Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Atakan Günay tarafından yönetilen oturumda da Araştırmacı İktisatçı Mustafa Sönmez ve Prof. Dr. Çağlar Güven konuşmacı olarak yer aldılar. Kongrenin ikinci gününde düzenlenen beşinci oturumda MMO tarafından Sanayi Kongresi 2009 için özel olarak hazırlanan "Türkiye Sanayiinde Öncelikli Sektörler ve Bölgesel Kalkınma Yaklaşımı" ile "Türkiye‘de Kalkınma ve İstihdam Odaklı Sanayileşme İçin Planlama Önerileri" başlıklı iki raporun sunumu yapıldı. Oturum İMO Yönetim Kurulu Başkanı H. Serdar Harp tarafından yönetildi. HKMO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Fahri Özten tarafından yönetilen "Planlama Olgusu ve Türkiye Sanayinin Öyküsü" oturumunda da 1961-1980 planlı dönem ve 1980-2008 planlı dönemden çıkışta Türkiye sanayinin öyküsü Prof. Dr. Bilsay Kuruç tarafından irdelendi. Kongre, MMO Sekreter Üyesi Ali Ekber Çakar‘ın yönettiği, tartışma ve önerilerin ele alındığı forumla sona erdi. |
Tweet
