Geçtiğimiz hafta Ağrı`nın Doğubeyazıt ilçesinde Halime H. lavabo temizliği esnasında "açıktan aldığı" lavabo açıcısı olan tozun üzerine sıcak su döktüğünde çıkan buhar ve sıçrayan sıvıyla yüzü yandı. Evlerdeki tehlikeli kimyasallar zararları küçümsenerek tedbir alınmadan ve gelişigüzel bir şekilde kullanılmaya devam ediyor. Lavabo açıcıları yaklaşık olarak %98 oranında sodyum hidroksit içermektedir. Marketlerde satılan ürünlerdeki kullanım talimatına göre üzerine sıcak su dökülerek lavaboyu açmaktadır. Aslında bu kadar güçlü bir bazın sıcak su ile ekzotermik bir reaksiyona girmesi ve NaOH taşıyabilecek bir su buharı oluşumunu engellemek için, sıcak su üzerine bazın dökülmesi önerilebilecekken bu şekilde de ürünün tamamı etkin olarak kullanılamayacağından satıcılar tarafından önerilmemektedir. Ayrıca tüketicilerde oluşturulan daha yoğun temizlik malzemesi kullanımının daha hijyenik ortamlar oluşturacağı algısı kimyasallara daha fazla maruziyete sebep olabilmektedir. Oldukça güçlü bir baz olan sodyum hidroksit, laboratuvarlarda kullanıldığında kişisel koruyucu donanımla kullanılması ve risk analizleri sonucu olası sıçrama, maruziyete karşı göz duşu, boy duşu ve kontaminasyona karşı çeşitli yöntemler önerilir. Evlerde kullanımında oldukça denetimsiz bir tehlikeli kimyasalın evlerimize girdiğini söyleyebiliriz. Sıcak su ile buluştuğunda sodyum hidroksitin oluşan su buharı ile cildi tahrip etme potansiyeli bulunmaktadır. Ayrıca açıktan alındığı söylenen ve denetimsizce satılmış olan bu ürünün içeriği tam olarak bilinememektedir. Dolayısıyla satılan ürünün sıcak su ile gerçekleşen ekzotermik reaksiyonunda vereceği zarar öngörülemeyecektir. Satılan üründe NaOH ile birlikte, su ile reaksiyona girebilecek başka bir kimyasal olabilir. Bir başka ihtimal de lavabo açıcısı ürün ile birlikte asidik bir ürünün daha kullanılma ihtimalidir. Tüm bu ihtimaller sabit olmakla beraber evimizde yutulması, sıçraması, sıcak su ile ekzotermik reaksiyon sonucu oluşan buhar ile tahriş etmesi potansiyeli olan kimyasal ürün yerine fiziksel lavabo açma yöntemlerinin kullanılmasını önerebiliriz. Temizlik kimyasallarının içerikleri denetlenmeli, açıkta, etiketsiz şekilde satılmaları engellenmelidir. Etiketlerin üzerinde malzemenin kullanımı, koruyucu tedbirler ve maruziyet durumunda nasıl müdahale edileceği bilgilerinin yer alması sağlanmalıdır. Evimizdeki Tehlikeli Kimyasallar broşürünü yayınlama amacımız bu tür kazaların önüne geçmektir. Başta belediyeler olmak üzere tüm ilgili kuruluşlara broşürün hanelere dağıtımı ve konunun halka anlatımı konusunda uzmanlarımızla hazır olduğumuzu bir kez daha hatırlatırız. Ev temizliği yapan tüm bireylere de kimyasalların kullanımı konusunda dikkatli olunması gerektiğini hatırlatıyoruz. Bir daha evlerimizde bu tür kazaların yaşanmaması dileğiyle ağır yaralanmış olan Halime H.`ye geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi |
Tweet
