Ölüme ve nörolojik hasara yol açan içki zehirlenmeleri (etil alkol, metil alkol, izopropil alkol) son on yılda sık yaşanan bir toplumsal sorun haline gelmiştir. Alkollü içeceklerden alınan yüksek ÖTV nedeniyle, standart dışı üretim yapılan yerlerde, kullanılan metil alkol sebebiyle, onlarca yurttaşımız hayatını kaybetmiştir. Salgın döneminde kullanımına sıkça alıştığımız daha çok yüzey temizleyici olarak kullanılan, etil alkol içerikli olanların dışında 8 farklı kimyasal içerikli çeşidi olan dezenfektana aroma karıştırılarak, alkollü içki üretilmeye çalışılmıştır. Bu eylem ne yazık ki onlarca insanın ölümüne yol açmıştır. Yine etil alkol diye bilinmeden alınan ve gerçekte sanayide kullanılan metil alkolden üretilen sahte içkiden İstanbul ve çeşitli illerimizde olduğu gibi her yıl onlarca yurttaşımız hayatını kaybetmektedir. Olayların nedenleri elbette araştırılmalıdır ancak, alkollü içeceklerin üretimi, tüketimi ve fiyatlandırılması ile ilgili mevcut durum ciddi olarak gözden geçirilmelidir. Sahte alkollü içki üretimi ve kullanımı ile yurttaşlarımıza, çevreye ve ülke ekonomisine ciddi olarak zarar verilmektedir. Alkollü içeceklerdeki ÖTV düşürülmeli, alkol satışı ve bulundurulması konusunda denetimler artırılmalıdır. Yıllardır, yetkilileri ve kamuoyunu gerçekleştirdiğimiz sempozyumlar (I., II. ve III. Şarap ve Alkollü İçkiler Sempozyumu ve Sergisi) ve farklı zamanlarda yayınladığımız basın bildirileri ile uyarmaktayız. Ne yazık ki bilimsel, teknik ve kamuoyu yararı gözeten çalışmalarımız ve uyarılarımız dikkate alınmamakta, insanlar yaşamlarını yitirmektedir. Son on yılda alkollü içkilere getirilen yüksek ÖTV ve toplumsal baskı, bu içecekleri tüketen ve üretenleri zor duruma sokmuştur. Alkollü içkilerden alınan vergi içki fiyatının yaklaşık %70,2` sidir. Bugün bir şişe rakının fiyatı asgari ücretli birinin günlük kazancından daha yüksektir. Bu durum, sağlıklı üretim yerine, maliyetleri ucuz farklı kimyasallar kullanarak yapılan sahte ve kaçak içki üretimini yaygınlaştırmıştır. Etil alkol; şeker ve nişasta içeren maddelerin alkol fermentasyonu ve takiben damıtma işlemleri ile üretilen renksiz, berrak, kendine has kokusu olan ve kaynama noktası 78,3 °C olan bir maddedir. Metil alkol ise odundan elde edilen endüstriyel kullanımı olan bir üründür. Metil alkolün gıda maddelerinin üretiminde girdi olarak kullanılması kesinlikle yasaktır ve kullanılamaz. İçilmesi ile oksitlenerek, vücutta formik asit ve formaldehite dönüşür. Bunlar vücut içerisinde ciddi hasara yol açan maddelerdir. Metil alkol ile üretilmiş bir içkiyi tüketen kişinin bunun farkına varması neredeyse imkânsızdır. İçerisinde metil alkol oranı yüksek bir alkolle ya da tamamen metil alkolle üretilmiş içkiyi kullanan kişinin önce merkezi sinir sistemi etkilenir, kullanım miktarı arttıkça dolaşım sistemi sorunları, solunum bozuklukları, ishal, sara nöbetleri, felç, körlük, koma hali ve sonunda ölüm meydana gelir. Metil alkolün sahte/kaçak içki ya da salgın döneminde dezenfektan üretiminde kullanılmasının bir nedeni de bu alkolleri bulunduran, satan ya da imal edenlerin bu konudaki bilgisizliği ve ehliyetsizliğidir. Alkol ve alkollü içki üretiminin, uzmanlık isteyen bir kimyasal proses (süreç) olduğu, üretimin mutlaka kimya mühendisi, biyomühendis, ya da kimyagerlerin kontrolünde, endüstriyel koşullarda ve resmi otoritelerden izin alınarak yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Kimyasal bir madde olan alkol her yerde bulunmakta ve satılabilmektedir. Ülkemizde alkollü içkilerle ilgili olarak iki farklı kamu otoritesi denetimler ve düzenlemeler yapmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı bu ürünlerdeki denetimleri yürütmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı ürün güvenliğini sağlamakla, Etil ve Metil Alkol‘ü, ülkeye giriş veya üretiliş anından itibaren adım adım izlemekle yükümlüdür. Sağlık Bakanlığı ve bünyesindeki Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü de dezenfektanlarla ilgili piyasa denetiminden sorumludur. Sorun teknik bir sorun olmaktan çok, toplumsal bir sorundur. Alkol ve alkollü içki alanını kontrol eden Tarım ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı gibi kurum ve kuruluşlar, sorunun ana kaynağı olan alkol ve alkollü içkilerden alınan fahiş ölçüdeki ÖTV ve KDV oranlarını makul bir düzeye indirmeli ve sorumlulukları ölçüsünde alanı, piyasayı denetlemeli ve kontrol etmelidirler. TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI KOCAELİ ŞUBESİ |
Tweet
