29 Nisan 2022`de İstanbul Tuzla Boya ve Vernikçiler Sanayi Sitesinde bulunan Messer Kimya San. Tic. Ltd. Şti firmasına ait fabrikada gerçekleşen patlamada 3 işçi hayatını kaybetmiş, 6 işçi yaralanmıştır. Patlama sonrası çıkan yangında 6 bitişik nizam fabrika zarar görmüştür. Şubemizin Boya Komisyonu tarafından olay yerinde yapılan inceleme sonucunda patlamaya sebep olan kimyasalın vernik üretiminde kullanılan Metil Etil Keton (MEK) Peroksit olduğu tespit edilmiştir. MEK Peroksit çok güçlü bir oksitleyici olmakla birlikte tutuştuktan sonra kendiliğinden hızlanan kimyasal bozunmaya uğrar. 1100C`nin üzerinde maddenin oksidan bölümü (peroksit) indirgen bölümüyle (metil etil keton) kendiliğinden reaksiyona girer. MEK peroksit bir katı patlayıcıdır, dışarıdan hava oksijenini almaksızın patlayabilir. Bu durum MEK Peroksitin reaksiyonu ve kullanımı sırasında çok dikkatli çalışılmasını ve özel tedbirlerin alınmasını gerektirmektedir. Yapılan araştırmada Messer Kimya`nın 2019 yılında Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu başvurusu yaptığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Çevresel Etki Değerlendirme yönetmeliğinin 17.maddesinde verilen hakka dayanarak "ÇED raporu gerekli değildir" kararı verdiği görülmüştür. ÇED raporu başvurusunda da firmanın muhtelif organik peroksitleri üreteceğini belirttiği görülmektedir. Çevresel Etki Değerlendirme yönetmeliğinin eklerinden Ek-2`de (Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi) peroksitlerin üretiminde karar verme yetkisi bakanlığa ait gözükse de yine aynı yönetmeliğin eklerinden Ek-1`de (Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi) yer alan patlayıcı ve parlayıcı maddelerin üretildiği tesislerde ÇED Raporu zorunluluğu göz ardı edilmiştir. Bakanlığın verdiği kararın gerekçesini kamuoyuna açıklaması önemlidir. Messer Kimya dahil olmak üzere Boya ve Vernikçiler Sanayi Sitesinde bulunan pek çok firmanın ruhsatının olmadığı dile getirilmektedir. Ayrıca, Messer Kimya`nın 2021 yılı sonunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından mühürlendiği ancak çalışmaya devam ettiği de kamuoyunda dillendirilmiştir.Yakın tarihimizde yaşanan büyük patlamalarda ruhsatsız kaçak atölye ve fabrikalara sıkça rastlanmaktadır. Yanıcı ve patlayıcı ürünlerle çalışılan üretim yerlerinde yasal ve teknik olarak başlıca aşağıdaki önlemlerin alınması gereklidir; 1) Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkındaki Yönetemelik`e göre Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanmalıdır. 2) Kimyasal Maddelerle Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine göre risk değerlendirme raporu hazırlanmalıdır. 3) Kullanılan ve depolanan kimyasal miktarına bağlı olarak, "Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi Ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik" kapsamında güvenlik raporu hazırlanmalıdır., 4) Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine göre Yangın Raporu 5) Fabrikanın ruhsatsız olması, yukarıda adı geçen hayati dereceye sahip tedbirlerin alınmasının yetkili kurumlar tarafından denetlenemediği anlamına gelmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Messer Kimya San.Tic.Ltd.Şti ve site içerisinde bulunan diğer firmalara ait ruhsat durumlarını ivedilikle kamuoyu ile paylaşmaları, denetimlerini arttırmaları gerekmektedir. Tüm iş cinayetlerinde olduğu gibi işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin alınmasını sağlamayan işveren ve denetim yükümlülüğünü yerine getirmeyen yetkili kurumlar asli sorumlulardır. Patlama sonucu hayatını kaybeden işçilerin yakınlarına baş sağlığı, yaralanan işçilere acil şifalar diliyor, sorumluların cezasız kalmaması adına hukuki sürecin takipçisi olacağımızı kamuoyuna duyuruyoruz. Saygılarımızla, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi |
Tweet
