BASINA VE KAMUOYUNA Soba ve Şofbenler Bilinçli Kullanılsın, Ölüm ve Patlamalar Olmasın! Tüp gaz havadan ağırdır ve yerde birikir. Doğalgaz havadan hafiftir ve tavanda birikir. Her ikisi de kokusuzdur ve sonradan kokulandırılmıştır. Bunların sızması durumunda kokuları vasıtası ile hissedilir. Bulunulan ortamı doldurmaya başladıklarında ortamdaki havayı kovarak boğulmaya neden olurlar. Bu da daha çok zaman alan bir süreçtir. Hâlbuki özellikle oksijenin az olduğu ortamda, yanma sonucu meydana gelen baca gazındaki karbon monoksit, çabucak kanla birleşerek insanı zehirlemekte ve halsiz bırakarak ölümüne yol açmaktadır. İnsan zehirlendiğini anladığı anda halsizlik nedeni ile bulunduğu ortamdan çıkamamaktadır. O halde şofben ve benzeri cihazların bulunduğu ortamın iyi havalanması şarttır. Özellikle mutfakta bulunan havalandırmayı sağlayan menfezlerin, soğuk geliyor diye kapatılmaması gerekir! Kapatıldığı takdirde belli bir hacime ulaşan gaz, ufak bir kıvılcımla patlamaya neden olmaktadır. Baca ve bağlantılarının sızdırmadığından ve çekişin iyi olduğundan emin olunmalıdır. Güvercin, tuğla, kar, harç vb. şeylerin bacayı tıkamadığından emin olunmalı ve senede en az iki kere bacalar temizletilmelidir. Banyoda buhar, oksijenin yerini alır. Banyolarda hacim genellikle küçüktür. Daha çok ısınmak için, içeri soğuk hava girmesi istenmez. Dolayısı ile içerde cihazınızla oksijen alma savaşı başlar. Cihaz sizi düşünmeden oksijeni alacaktır. Kendi havanızı sağlamadan, sağlama almadan banyoya girmeyiniz. Bu nedenle şofbenin yeri banyo değildir. Unutmayınız evinizin nefes borusu da bacanızdır. Her ikisi de tıkalı olmamalıdır. Elektrik sobası hariç, gazyağı, fuel oil, tüp gaz, doğalgaz, odun veya kömürle çalışan her soba, mangal, katalitik soba, şofben, kombi veya kazan bulunduğu ortamdan oksijen alır ve karbondioksit verir. Tıpkı insanlar gibi… Bir farkla ki ortamda oksijen azaldığında cihaz bu kez zehirli bir gaz olan karbonmonoksit vermeye başlar. Bacanın geri tepmesi, baca bağlantısının, sobanın veya boruların sızdırması ile karbonmonoksit bulunduğunuz ortama yayılır ve sizi zehirler. Bu gaz ortamdan yeterince uzaklaştırılırsa bu defa da yakıt tam yanmadan atıldığı için enerji boşa harcanmış olur, çevre kirletilmiş olunur. Aynı yerde yatan aile bireylerinin topluca ölmesi yoluyla ocaklarının sönmesine yol açan bu riski yaşamak yerine sobanın söndürülmesi daha akılcı bir yöntemdir. Eskilerin deyimi ile korkulu rüya görmektense uyanık yatmalı, özellikle lodoslu havalarda yatmadan önce soba söndürülmelidir. Sobaya yanmakta iken özellikle yatarken yeni kömür atılmamalıdır. 2/3 ünden fazla kömür konmamalı ve linyit kömürü üstten kok kömürü alttan yakılmalıdır. Sobanızın bacasının çektiğinden emin olunmalı, bacalar en az altı ayda bir temizletilmeli, baca kapağı hep kapalı olmalı ve baca çatı en üst seviyesinden 1 metre üste kadar uzatılmalıdır. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Binaların yangından korunması yönetmeliklerine mutlaka uyulmalıdır. TSE 4900 Türk Standartlı soba satın alınız ve sobanın hangi kömürle nasıl yakılacağına ilişkin bilgilendirme formu isteyiniz. Katalitik sobaları, Japon sobası denilen gaz sobalarını çok iyi havalanmayan yerlerde kullanmak doğru değildir. Gri duman, tam tutuşmadan çıkan yanıcı gazdır. Sıcaklık azsa oluşur. Siyah duman ise hava az olduğunda karbon isi oluşması ile meydana gelir. Doğalgaz ile ilgili her hangi bir kaçak nedeniyle koku hissedildiğinde; 24 saat açık 187 no.lu telefondan yardım istenebilir. Kazasız günler dileğimizle. TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ YÖNETİM KURULU A. ALİ ULUŞAHİN BAŞKAN |