"Altına gerçekten bu ülkede ihtiyaç var mı? İyi iletkenliği nedeni ile tercih edilen altın endüstride yeni üretilen nano malzemeler ile kullanımı çok azalmış durumdadır. Altın bir değişim aracı, yatırım aracı olarak kullanılmaktadır. Altına dünyada bu kadar ihtiyaç var mı? Yani çünkü bize bugüne kadar aktarılan şeylerde ,10 milyon metreküp cevheri öğütüp, liç edip işte 2 gram, 3 gram bir alyans kadar altının elde edilmesi gerçek ten bu kadar doğa tahribatına değer mi? Leaching yöntemi; Öğütülmüş cevher, su ve siyanür karıştırılarak tankta ya da kırılmış cevherden oluşturulan yığınların üzerine siyanür püskürtülerek siyanür çözeltisine alınıyor. Siyanür çözeltisine alınan altın, bu çözeltiden değişik yöntemlerle çöktürülerek ya da absorbe edilerek kazanılıyor. Arsenik, antimon, kurşun, kadmiyum, krom ve cıva gibi ağır metaller de geliyor. Doğayı tahrip eden bir yöntemle altın çıkartılıyor, o doğanın tahribatını giderebilecek bir yöntem de yok . Siyanürlü liç yöntemi ve o yöntem dışında açığa çıkan metaller, ağır metaller yüzlerce yıl toprağı, suyu, doğayı kirletiyor. Hem ağır metal zehirlenmeleri hem de havzanın içerisindeki değişik dinamikleri tetikleyerek halk sağlığı sorunları oluşturmaktadır. Siyanür; maruziyetten sonra hızla kan dolaşımına girer. Vücut, küçük miktarlardaki siyanürü büyük miktarlardakinden farklı şekilde işler. Küçük dozlardaki siyanür, daha az zararlı olan ve idrarla atılan tiyosiyanata dönüştürülebilir. Ayrıca sağlıklı sinir ve kırmızı kan hücrelerinin korunmasına yardımcı olan B12 vitamini oluşturmak için başka bir kimyasalla birleşebilir. Büyük dozlarda ise vücudun siyanürü tiyosiyanata dönüştürme yeteneği bastırılır. Hücrelerin oksijen kullanmasını engellemesi siyanür zararları arasında en önemlisidir. Bunun sonunda bu hücreler ölür. Kalp, solunum sistemi ve merkezi sinir sistemi siyanür zehirlenmesine en duyarlı olanlardır. Uzun süreli arsenik maruziyeti cilt lezyonlarına, nörolojik etkilere ve kalp hastalıklarına neden olabilir. Ayrıca, arsenik, akciğer, karaciğer, mesane ve deri kanserine yol açabilen karsinojenik bir madde olarak sınıflandırılmıştır. Su ve çökeltilerde bulunan cıva yüksek oranda zehirli olduğundan ve hayvanlar tarafından kolayca alınarak insan besin zincirine girdiğinden başlıca kaygı nedenidir. Dünya Sağlık Örgütü, halk sağlığı konusunda kaygı uyandıran 10 kimyasal maddeyi tanımlamıştır. Bunlardan dördü ağır metallerdir: kadmiyum, cıva, kurşun ve arsenik. Kadmiyum ile kontamine gıda ve su alımı, kusma ve ishal gibi akut gastrointestinal etkilere neden olur. Kronik maruziyet (uzun bir süre boyunca düşük seviye) böbrek, kemik ve akciğer hastalığına neden olabilir. Kurşun beyine, sinir sistemine, kan ve böbreklere zarar verir. Kandaki kurşun seviyeleri, 6 yaşın altındaki çocuklarda öğrenme ve davranış problemlerine neden olabilir. Kurşunun zararlı kalıcı etkileri mevcuttur. Krom; kanserojen bir maddedir ve cildi tahriş eder. Bu nedenle pek çok ülkede yasaklanmıştır. Küçük miktarlarda bile; cilt yanıklarına, zatürreye, doğum sırasındaki komplikasyonlara ve mide kanserine neden olabilir. Krom +6 bileşikleri (Sodyum dikoromat, kromik asit vb.) Avrupa Kimyasallar Ajansı tarafından yüksek önem arz eden maddeler sınıfındadır kullanımı sınırlandırılmış ve yasaklanmıştır. İliç`de yaşadıklarımız bize birçok deneyim katmıştır. Önce insan temasıyla yola çıktığımızda çerçeveyi insan tarafına ve biraz kimya tarafına, süreç tarafına doğru yönelttiğimizde İliç`de yaşanan Alpagut ve daha nice işletmede yaşanabilecek kazalardır. Liç yığını yöntemi ile geçirgenliği sıfır olarak varsayılan zeminde biriken çözelti gerekli önlemler alınmadığında toprak, su ve tüm canlıların ekosistemine yayılarak florayı yaşanmaz hala getirecektir. Gerekli denetim, toprak ve su numunelerinden alına örneklerle ağır metal ve siyanürün sürekli izlenmesi gerekir. Bu büyük riski en başta söylediğimiz gibi neden alıyoruz bizim altına ihtiyacımız var mı? Tekrar sormak gerekiyor. Önlem hiyerarşisine göre yapılacak bir iş için önlem almanın ilk yolu eğer gerek yoksa o işin yapılmamasıdır. Burada kullanılan bir kimyasal siyanür (CN), karbon ve azotun aslında doğada bulunan 2 elementin birleşimiyle oluşan ama sonrasında insan ve çevre sağlığına ciddi zarar veren bir kimyasaldan bahsediyoruz ve bu kimyasalı da eğer mümkünse kullanmamak önemli olandır. Siyanürü hiçbir şekilde kullanmamak ama eğer kullanıyorsak da gerekli önlemlerin alınması ve bunun için yapılan çalışmaların ölçümlerle somut verilerle denetlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Başka Liç Yöntemleri var mı? Altın kazanımında tiyosülfat liçi; daha ucuz ve zararsız olması, siyanüre göre liç işleminin hızlı gerçekleşmesi, altın kazanımında daha etkili ve altınla bakır katalizörünün etkisiyle kolayca tepkimeye girebilmesi gibi çeşitli avantajları ile alternatif bir kimyasal yöntemdir. YÖNETİM KURULU |
Tweet
